OBRAZ KLINICZNY
Binge eating disorder (zespół niekontrolowanego objadania się).
Kryteria diagnostyczne wg Spitzera 1993:
A. Powracające epizody objadania się. Chory ma przy tym poczucie braku kontroli nad ilościami spożywanego pokarmu i możliwością zaprzestania jedzenia.
B. W czasie epizodów objadania się występują co najmniej trzy z następujących kryteriów braku kontroli:
– jedzenie zdecydowanie szybsze niż normalnie,
– objadanie się aż do wystąpienia przykrych objawów gastrycznych,
– pochłanianie dużej ilości pokarmu bez fizycznego uczucia głodu,
– jedzenie w samotności w celu ukrycia przed innymi ilości spożywanego pokarmu,
– po jedzeniu uczucie niezadowolenia z siebie, depresja, poczucie winy.
C. Stan przygnębienia istotny dla objadania się mimowolnego.
D. Objadanie się występuje średnio co najmniej dwa razy w tygodniu przez okres 6 miesięcy.
E. Zaburzenie nie odpowiada kryteriom diagnostycznym bulimia nervosa i anorexia nervosa.
Trudno przetłumaczalny angielski termin binge oznacza przyjemność bez ograniczeń; słowo to bywa używane do określania różnego typu ekscesów. Binge eating odnosi się potocznie do nadmiernego jedzenia, charakteryzującego się utratą kontroli nad ilością zjadanej żywności. Z tego punktu widzenia zjedzenie nawet minimalnej porcji pokarmu, na przykład jednego kawałka czekolady, może być uznane za taki wybryk, jeśli nastąpi w wyniku niekontrolowanego impulsu. Termin bulimia będzie w tym kontekście określać jedzenie bez kontroli, lecz ilości obiektywnie istotnych. (G. Apfeldorfer)
Stuffing syndrome (zespół opychania się) polega na spożywaniu pokarmu w ilościach znacznie przekraczających możliwe zapotrzebowanie organizmu, przy czym chory ma poczucie braku kontroli nad ilością i możliwością zaprzestania jedzenia.
Night eating syndrom (zespół jedzenia nocnego). „Osoba dotknięta tą przypadłością regularnie budzi się w nocy i nie może ponownie zasnąć, nim nie pochłonie – często półprzytomnie – obfitej ilości jedzenia. Rano pozostaje jej tylko niejasne wspomnienie nocnego epizodu.”
Carbohydrate craving syndrom (zespół łaknienia cukrów). „Osoby pobudliwe i niespokojne ulegają regularnym atakom nieodpartej ochoty na produkty słodkie, ponieważ tylko takie je uspakajają; można to porównać z uzależnieniem od narkotyku. Wilczy apetyt na słodycze występuje także w przebiegu depresji. Cukier ma wpływać na poprawę nastroju przez podwyższenie poziomu serotoniny w mózgu.”
Zespół uzależnienia od czekolady. W sytuacjach stresu lub konfliktu wewnętrznego osoba cierpiąca na tą przypadłość ulega nieopanowanemu przymusowi spożycia czekolady.
Zespół anarchii żywieniowej charakteryzuje się przymusem ciągłego pojadania, chrupania, przegryzania między posiłkami lub zamiast nich.
Wszystkie powyższe zespoły, postacie niepełnoobjawowe, przedkliniczne i inne mogą w konsekwencji prowadzić do przybierania na wadze, skutkiem czego jest otyłość lub – w przypadku prób kompensacji – bulimia a nawet anoreksja.